"Μαύρο Ψωμί" (2010)

 
 
 
Σκηνοθεσία: Agustí Villaronga
Ηθοποιοί:
Francesc Colomer, Marina Comas, Nora Navas
Πρώτη προβολή: Ισπανία 21 Σεπτεμβρίου 2010 (San Sebastián Film Festival)
Διάρκεια Ταινίας:
108 min

 
 
 
 
Περιγραφή:
Μετά τον ισπανικό Εμφύλιο, ο Αντρέου, ένα μικρό παιδί από την Καταλονία, βρίσκει στο δάσος τα πτώματα ενός άνδρα και του γιου του. Οι αρχές θεωρούν αυτουργό τον πατέρα του μικρού και ο Αντρέου, για να τον βοηθήσει, προσπαθεί να ανακαλύψει ποιοι είναι οι πραγματικοί ένοχοι. Σε αυτήν την αναζήτηση, η παιδική του συνείδηση έρχεται αντιμέτωπη με έναν κόσμο ενήλικο, γεμάτο ψέματα. Βρισκόμαστε σε χωριό της μετεμφυλιακής Ισπανίας και παρακολουθούμε τη ζωή μιας οικογένειας. Ο πατέρας, "κόκκινος", άνεργος, η μητέρα σκίζεται στη δουλειά, ο δάσκαλος, μεθύστακας, φασίστας, ασελγεί σε ανήλικα κορίτσια. Όμως δεν μένουμε εκεί. Βλέπουμε όλο το σύμπαν του παιδιού, της φαμίλιας, του Αντρέου και τον κόσμο μέσα από τα μάτια των παιδιών.
Ο μικρός γοητεύεται από τον πατέρα του, τον οποίο έχει πρότυπο. Αυτός θα του κάνει λόγο για ιδανικά, ελευθερία, ηθική, αλλά ο ίδιος δεν εμπνέει εμπιστοσύνη, ίσως γιατί και γι' αυτόν πολλά έχουν ακουστεί. Όταν κατηγορείται για τη δολοφονία ενός αμαξά κι ενός μικρού αγοριού, κρύβεται, και ο Αντρέου πηγαίνει να ζήσει με τη γιαγιά του σε ένα σπίτι μόνο με χήρες. Εκεί θα ανακαλύψει ένα άλλο μυστικό που σχετίζεται με τη σεξουαλική ηθική της ξαδέρφης του Νούρια. Ταυτόχρονα, όταν ο πατέρας του πιάνεται από την αστυνομία, θα δει τη μητέρα του να κάνει κυριολεκτικά τα πάντα για να τον σώσει, κάτι που επίσης θα του φανεί απωθητικό. Αρχίζει να εξερευνά το παρελθόν του χωριού του, και από την τρελή του χωριού μαθαίνει αίσχη. Ο μικρός δεν ξέρει ποιον να εμπιστευτεί, δυσκολεύεται να κατανοήσει τι γίνεται και γιατί, και στο τέλος δεν μπορεί να ξεχωρίσει το καλό από το κακό. Αυτός και τα περισσότερα παιδιά μετατρέπονται σε μικρά τέρατα λόγω της φτώχιας, της εξαθλίωσης, της διχόνοιας, που έχει σπείρει ο πόλεμος. Μαύρο ψωμί ήταν αυτό που τρώγανε οι Καταλανοί για πολλά χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου.
Βασισμένος στο ομότιτλο βιβλίο του Emili Teixidor (κυκλοφορείται και στα ελληνικά με τίτλο "Μαύρο Ψωμί", Εκδόσεις Καστανιώτη, http://www.kastaniotis.com/book/978-960-03-4635-0), αλλά και σε άλλα βιβλία του, ο Agustí Villaronga, με όπλο του τις καταπληκτικές ερμηνείες τόσο ενηλίκων όσο και ανηλίκων, μπαίνει μέσα στον πυρήνα της καταλανικής κοινωνίας (που θυμίζει πολύ την Ελλάδα των αντίστοιχων χρόνων), ξετρυπώνει την ψυχή της και μας τη σερβίρει στο πιάτο. Παράλληλα, αποφεύγει την ηθογραφία και το χρονογράφημα για να επικεντρωθεί στους χαρακτήρες των ηρώων και στα αισθήματά τους, μέσω των οποίων σκιαγραφούνται οι τρομακτικές συνέπειες του ισπανικού εμφύλιου πολέμου.
Ο σκηνοθέτης της Agustí Villaronga (γ. Μαγιόρκα, 1953) είναι επίσης ηθοποιός και σεναριογράφος. Εκτός από το "Μαύρο Ψωμί", που εκλέχθηκε για να εκπροσωπήσει την Ισπανία ως υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (2011), έχει γυρίσει τις ταινίες "Πίσω από το τζάμι" (1987), "99.9" (1997), "Η θάλασσα" (2000), "Άρο Τολμπούκιν: στο μυαλό του δολοφόνου" (2002). Έχει συμμετάσχει σε πολλά κινηματογραφικά φεστιβάλ, όπως το Berlinale, το Φεστιβάλ Καννών και το Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν.
Η ταινία βραβεύτηκε με εννέα βραβεία Γκόγια 2011 μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας και Καλύτερου Σκηνοθέτη, δεκαπέντε βραβεία Gaudí 2011 και το Αργυρό Κοχύλι Καλύτερης Ηθοποιού (Nora Navas) του Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν 2010.
Η παρουσίαση της Ταινίας θα γίνει από τον κριτικό κινηματογράφου Αλέξανδρο Ρωμανό-Λιζάρδο. Alexandros Romanos Lizardos
http://juanitalaquejica.blogspot.com/2012/06/blog-post_9632.html