"Μαύρο Ψωμί" (2010)

 
 
 
Σκηνοθεσία: Agustí Villaronga
Ηθοποιοί:
Francesc Colomer, Marina Comas, Nora Navas
Πρώτη προβολή: Ισπανία 21 Σεπτεμβρίου 2010 (San Sebastián Film Festival)
Διάρκεια Ταινίας:
108 min

 
 
 
 
Περιγραφή:
Μετά τον ισπανικό Εμφύλιο, ο Αντρέου, ένα μικρό παιδί από την Καταλονία, βρίσκει στο δάσος τα πτώματα ενός άνδρα και του γιου του. Οι αρχές θεωρούν αυτουργό τον πατέρα του μικρού και ο Αντρέου, για να τον βοηθήσει, προσπαθεί να ανακαλύψει ποιοι είναι οι πραγματικοί ένοχοι. Σε αυτήν την αναζήτηση, η παιδική του συνείδηση έρχεται αντιμέτωπη με έναν κόσμο ενήλικο, γεμάτο ψέματα. Βρισκόμαστε σε χωριό της μετεμφυλιακής Ισπανίας και παρακολουθούμε τη ζωή μιας οικογένειας. Ο πατέρας, "κόκκινος", άνεργος, η μητέρα σκίζεται στη δουλειά, ο δάσκαλος, μεθύστακας, φασίστας, ασελγεί σε ανήλικα κορίτσια. Όμως δεν μένουμε εκεί. Βλέπουμε όλο το σύμπαν του παιδιού, της φαμίλιας, του Αντρέου και τον κόσμο μέσα από τα μάτια των παιδιών.
Ο μικρός γοητεύεται από τον πατέρα του, τον οποίο έχει πρότυπο. Αυτός θα του κάνει λόγο για ιδανικά, ελευθερία, ηθική, αλλά ο ίδιος δεν εμπνέει εμπιστοσύνη, ίσως γιατί και γι' αυτόν πολλά έχουν ακουστεί. Όταν κατηγορείται για τη δολοφονία ενός αμαξά κι ενός μικρού αγοριού, κρύβεται, και ο Αντρέου πηγαίνει να ζήσει με τη γιαγιά του σε ένα σπίτι μόνο με χήρες. Εκεί θα ανακαλύψει ένα άλλο μυστικό που σχετίζεται με τη σεξουαλική ηθική της ξαδέρφης του Νούρια. Ταυτόχρονα, όταν ο πατέρας του πιάνεται από την αστυνομία, θα δει τη μητέρα του να κάνει κυριολεκτικά τα πάντα για να τον σώσει, κάτι που επίσης θα του φανεί απωθητικό. Αρχίζει να εξερευνά το παρελθόν του χωριού του, και από την τρελή του χωριού μαθαίνει αίσχη. Ο μικρός δεν ξέρει ποιον να εμπιστευτεί, δυσκολεύεται να κατανοήσει τι γίνεται και γιατί, και στο τέλος δεν μπορεί να ξεχωρίσει το καλό από το κακό. Αυτός και τα περισσότερα παιδιά μετατρέπονται σε μικρά τέρατα λόγω της φτώχιας, της εξαθλίωσης, της διχόνοιας, που έχει σπείρει ο πόλεμος. Μαύρο ψωμί ήταν αυτό που τρώγανε οι Καταλανοί για πολλά χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου.
Βασισμένος στο ομότιτλο βιβλίο του Emili Teixidor (κυκλοφορείται και στα ελληνικά με τίτλο "Μαύρο Ψωμί", Εκδόσεις Καστανιώτη, http://www.kastaniotis.com/book/978-960-03-4635-0), αλλά και σε άλλα βιβλία του, ο Agustí Villaronga, με όπλο του τις καταπληκτικές ερμηνείες τόσο ενηλίκων όσο και ανηλίκων, μπαίνει μέσα στον πυρήνα της καταλανικής κοινωνίας (που θυμίζει πολύ την Ελλάδα των αντίστοιχων χρόνων), ξετρυπώνει την ψυχή της και μας τη σερβίρει στο πιάτο. Παράλληλα, αποφεύγει την ηθογραφία και το χρονογράφημα για να επικεντρωθεί στους χαρακτήρες των ηρώων και στα αισθήματά τους, μέσω των οποίων σκιαγραφούνται οι τρομακτικές συνέπειες του ισπανικού εμφύλιου πολέμου.
Ο σκηνοθέτης της Agustí Villaronga (γ. Μαγιόρκα, 1953) είναι επίσης ηθοποιός και σεναριογράφος. Εκτός από το "Μαύρο Ψωμί", που εκλέχθηκε για να εκπροσωπήσει την Ισπανία ως υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (2011), έχει γυρίσει τις ταινίες "Πίσω από το τζάμι" (1987), "99.9" (1997), "Η θάλασσα" (2000), "Άρο Τολμπούκιν: στο μυαλό του δολοφόνου" (2002). Έχει συμμετάσχει σε πολλά κινηματογραφικά φεστιβάλ, όπως το Berlinale, το Φεστιβάλ Καννών και το Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν.
Η ταινία βραβεύτηκε με εννέα βραβεία Γκόγια 2011 μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας και Καλύτερου Σκηνοθέτη, δεκαπέντε βραβεία Gaudí 2011 και το Αργυρό Κοχύλι Καλύτερης Ηθοποιού (Nora Navas) του Φεστιβάλ Σαν Σεμπαστιάν 2010.
Η παρουσίαση της Ταινίας θα γίνει από τον κριτικό κινηματογράφου Αλέξανδρο Ρωμανό-Λιζάρδο. Alexandros Romanos Lizardos
http://juanitalaquejica.blogspot.com/2012/06/blog-post_9632.html

"Τα 13 τριαντάφυλλα" (2007)

Σκηνοθεσία: Emilio Martínez Lázar
Ηθοποιοί:
Pilar López de Ayala, Verónica Sánchez, Gabriella Pession
Πρώτη προβολή:Spain 19 October 2007
Διάρκεια Ταινίας:
100 min
 
 
 
 
 
Περιγραφή:
Μετά από τη νίκη των φρανκικών στρατευμάτων το 1939, ο Φράνκο υπόσχεται ότι θα τιμωρηθούν μόνο όσοι από τους αντιπάλους έχουν ματωμένα χέρια. Δεκατρείς γυναίκες, οι οποίες δεν είχαν, ωστόσο, διαπράξει κανένα έγκλημα, συλλαμβάνονται με την κατηγορία της ανταρσίας, και καταδικάζονται σε θάνατο. Δεκατρία νεαρά κορίτσια έμελλε να μείνουν στην ιστορία ως "Τα 13 τριαντάφυλλα", τα οποία δεν πρόλαβαν να ανθήσουν, να ζήσουν, να αμφισβητήσουν... Στη σκιά της φρίκης του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, η θυσία τους αποτελεί, ακόμα και σήμερα, βιβλίο με κενές σελίδες, έτοιμο να φιλοξενήσει σκέψεις/προβληματισμούς για τα όρια των ιδεολογιών και για τον παραλογισμό των ολοκληρωτικών καθεστώτων.

"Φύλακας αγγέλων" (2011)

 
Σκηνοθεσία: Marc Forster
Ηθοποιοί:Gerard Butler, Michelle Monaghan, Michael Shannon
Πρώτη προβολή:Canada 11 Σεπτεμβρίου 2011 (Toronto International Film Festival)
Greece 22 Σεπτεμβρίου 2011 (Athens Film Festival)
Διάρκεια Ταινίας: 129min





Περιγραφή:
Η ταινία αναφέρεται στις εμφύλιες διαμάχες του Σουδάν και στην προσωπική ιστορία του Sam Childers, που από τσόγλανος έγινε ιεραπόστολος...
Στα μέσα της δεκαετίας του 1950 ξέσπασαν οι πρώτες βίαιες συγκρούσεις, λίγο μετά την απόφαση για την ανεξαρτησία του Σουδάν, με το τελευταίο να αποκτά επίσημα την ανεξαρτησία του το 1956. Οι πρώτες συμπλοκές έγιναν μεταξύ στασιαστών στις πόλεις της περιοχής και των δυνάμεων της Βρετανικής Διοίκησης. Από το 1955 έως το 1972 η σουδανική κυβέρνηση αντιμετώπιζε στην περιοχή τις δυνάμεις των ανταρτών Ανγιάνγα, οι οποίοι ζητούσαν μεγαλύτερη αυτονομία για τον νότο (Πρώτος Σουδανικός Εμφύλιος Πόλεμος). Η διαμάχη αυτή ανάμεσα στο βόρειο και το νότιο τμήμα του Σουδάν έληξε τον Μάρτιο του 1972, με την Ειρηνευτική Συνθήκη της Αντίς Αμπέμπα, ενώ υπολογίζεται πως στοίχισε την ζωή σε περισσότερους από 500.000 ανθρώπους. Το 1983 ξεσπούν νέες διαμάχες μεταξύ του βόρειου και του νότιου τμήματος της χώρας (Δεύτερος Σουδανικός Εμφύλιος Πόλεμος). Την εποχή αυτή ιδρύεται στην περιοχή ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός του Σουδάν (Sudan People's Liberation Army - SPLA) και το πολιτικό του τμήμα (Λαϊκό Απελευθερωτικό Κίνημα του Σουδάν, Sudan People's Liberation Movement - SPLM). Οι διαμάχες μεταξύ του Στρατού της Κυβέρνησης του Σουδάν και του SPLA θα κρατήσουν τελικά μέχρι το 2005, όταν οι δυο πλευρές θα υπογράψουν στην Κένυα τη Συνολική Ειρηνευτική Συμφωνία (Comprehensive Peace Agreement - CPA), γνωστή και ως Συμφωνία της Ναϊβάσας. Τα θύματα αυτού του δεύτερου πολέμου υπολογίζονται γύρω στα 2.000.000, ενώ περίπου 4.000.000 κάτοικοι της περιοχής υπολογίζεται πως αναγκάστηκαν να την εγκαταλείψουν.
Από τις αρχές του 2009, οι βιαιότητες συνεχίστηκαν στην περιοχή, εξαιτίας συγκρούσεων ανάμεσα σε αντίπαλες φυλές με απολογισμό περισσότερους από δυο χιλιάδες νεκρούς μέσα σε έναν χρόνο, όπως επίσης και της επιχείρησης από τους αντάρτες της Ουγκάντας "Στρατός Αντίστασης του Κυρίου" (LRA). Το κοινοβούλιο του Σουδάν τον Δεκέμβριο του 2009 ψήφισε στο Χαρτούμ νόμο βάσει του οποίου διεξήχθη στις 9-15 Ιανουαρίου του 2011 δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του νότιου Σουδάν. Λίγες μέρες πριν από τη διενέργεια του δημοψηφίσματος, ο πρόεδρος του Σουδάν Ομάρ αλ-Μπασίρ δήλωσε έτοιμος να αποδεχθεί και να υποστηρίξει την ανεξαρτησία του νότιου Σουδάν, αν αυτή αποφασιστεί, παρά τους φόβους της διεθνούς κοινότητας για νέες ταραχές στην περιοχή. Την έναρξη του δημοψηφίσματος ακολούθησαν βίαιες συγκρούσεις στα σύνορα με το βόρειο Σουδάν, όπου δεκάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Μέχρι τις 12 Ιανουαρίου πάνω από το 60% των ψηφοφόρων έχει ήδη λάβει μέρος στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση του νότιου Σουδάν, ποσοστό αναγκαίο για να θεωρηθεί έγκυρο το αποτέλεσμα. Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν ότι σε ποσοστό 98,83% οι πολίτες ψήφισαν υπέρ της απόσχισης και της ανεξαρτησίας. Το ποσοστό αυτό επιβεβαιώθηκε από τα επίσημα αποτελέσματα. Από τις 3.837.406 έγκυρες ψήφους, μόνο οι 44.888 (1,17%) ήταν υπέρ της διατήρησης της ενότητας με τον βορρά, με τον πρόεδρο Ομάρ αλ-Μπασίρ να δηλώνει ότι δέχεται και σέβεται την επιλογή των Νοτιοσουδανών. Στις 9 Ιουλίου 2011 το νότιο Σουδάν έγινε επίσημα ανεξάρτητο κράτος. Την ημέρα που έγινε ανεξάρτητο αναγνωριζόταν από 41 κράτη. Σήμερα έχουν αναγνωρίσει το νότιο Σουδάν περισσότερες από 125 χώρες.
Θα προβληθούν αποσπάσματα από τις συνεντεύξεις με και χωρίς υπότιτλους.

"Ξενοδοχείο Ρουάντα" (2004)

 
 
 
Σκηνοθεσία-Σενάριο: Terry George
Ηθοποιοί: Don Cheadle, Sophie Okonedo, Joaquin Phoenix
Πρώτη προβολή: Canada 11 September 2004 (Toronto International Film Festival)
 
 
 
 
 
 
Περιγραφή:
ο 1994, σε μια μακρινή γωνιά της Αφρικής, ξέσπασε σκληρός εμφύλιος πόλεμος, ο οποίος στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 1.000.000 ανθρώπους. Σε εκείνο το σημείο του πλανήτη, στη Ρουάντα, σημειώθηκε μια από τις μεγαλύτερες σφαγές του 20ού αι., η οποία πήρε διαστάσεις γενοκτονίας. Η κυβέρνηση της χώρας, σε συνεργασία με τα μέλη της άρχουσας φυλής, ξεκίνησε μεθοδική εξολόθρευση των ανθρώπων που ανήκαν στην αντίπαλη φυλή. Η ναζιστικής έμπνευσης "τελική λύση" βρήκε την αφρικανική της εκδοχή, με αποτέλεσμα τον θάνατο, το αίμα και την προσφυγιά. Αυτήν την πραγματική ιστορία πολέμου, φρίκης και προσφυγιάς αλλά και αυτοθυσίας, ανιδιοτέλειας και ανθρωπιάς. Με μια ταινία στην οποίαν οι πολιτικές προεκτάσεις δεν λείπουν, ο Τζορτζ υπενθυμίζει στον πολιτισμένο κόσμο, την αδιαφορία του για τον τρόμο του εμφυλίου της Ρουάντας, κάνοντας εμμέσως κριτική στην επιλεκτική "ευαισθησία" της διεθνούς κοινότητας και την υποκριτική ρητορεία περί δημοκρατικών ελευθεριών και ανθρώπινων δικαιωμάτων. Όπως, άλλωστε, λέει και ο ίδιος ο σκηνοθέτης: "Εδώ και δέκα χρόνια, οι πολιτικοί από όλον τον κόσμο ζητούν συγχώρεση από τους επιζήσαντες, και για άλλη μια φορά υπόσχονται 'ποτέ ξανά'. Όμως συμβαίνει ξανά, στο Σουδάν ή το Κονγκό, ή οπουδήποτε αλλού η ανθρώπινη ζωή αξίζει λιγότερο από τις ακαθαρσίες. Μέρη όπου άνθρωποι σαν τον Πολ και την Τατιάνα μάς κάνουν να ντρεπόμαστε με την αξιοπρέπεια και τη γενναιότητα τους". Βέβαια για τον δυτικό κόσμο που δεν έχει ξεπεράσει ακόμη το σύνδρομο του αποικιοκράτη, είναι γνωστό πως η ανθρώπινη ζωή μετριέται με διαφορετικά μέτρα και σταθμά, ανάλογα με το χρώμα, με τη γλώσσα και με τη θρησκεία του θύματος.